Ürək arteriyalar vasitəsilə bütün bədənə qanı ötürür. Hər ürək daralması ilə o, qanı qan damarlarına doğru itələyir. Qan təzyiqi ürək tərəfindən hərəkətə gətirilən qanın arteriya divarlarına qarşı təzyiq göstərməsi nəticəsində yaranır. Təzyiq artdıqca ürəyin iş yükü artır. Hipertoniya adətən yüksək və ya yüksəlmiş qan təzyiqi adlandırılır. O, qan arteriyalarında davamlı olaraq artan təzyiq ilə xarakterizə olunan tibbi xəstəlikdir. 

Hipertoniya ÜST-nın Avropa regionunda xəstəliklər və ölümlər üçün əsas risk faktorudur və 2019-cu ildə ölüm hallarının təxminən dörddə birini (24%) və əlillik hallarının 13%-ni təşkil etmişdir. Artan qan təzyiqi həm ürək-damar ölümləri, həm də ümumi rifah (əhaliyə təsir) üzrə nəzərəçarpan risk faktorudur. Hipertoniya çox vaxt nəzərə çarpan simptomlar olmadan baş verir və bu, onun aşkar edilməməsinə şərait yaradır. Nəticə etibarilə, ilkin klinik əlamətlər fəlakətli nəticələrə səbəb ola biləcək infarkt və ya insult kimi ağır simptomlarla nəticələnə bilər. ÜST-nın Avropa regionunda hipertoniya xəstəliyindən əziyyət çəkən şəxslərin təxminən 33%-i öz vəziyyətlərindən bixəbərdir, hətta bunun müəyyən edildiyi şəxslər arasında müalicə optimal deyildir.

Qan təzyiqi ədədi olaraq dəyərlər cütü kimi ifadə edilir. İlkin (sistolik) rəqəm ürəyin daralması və ya pulsasiyası zamanı qan damarlarındakı təzyiqi ifadə edir. Diastolik rəqəm kimi tanınan ikinci rəqəm isə ürəyin döyüntülər arasındakı istirahəti zamanı qan damarlarında olan təzyiqi ifadə edir. Hipertoniya iki ayrı halda sistolik qan təzyiqinin ≥140 mmHg oxunması və/və ya hər iki halda diastolik qan təzyiqinin ≥90 mmHg oxunması ilə ölçülməsi sayəsində müəyyən edilir.

Sağlam qidalı pəhriz tutmaq, tütündən istifadəni dayandırmaq və fiziki fəaliyyəti artırmaq qan təzyiqi səviyyəsini əhəmiyyətli dərəcədə azalda bilər. Bəzi insanlar həyat tərzində dəyişiklik etmələrinə baxmayaraq, hipertoniya ilə qarşılaşmağa davam edir, bu halda həkim bir və ya bir neçə dərman vasitəsindən istifadə etməyi tövsiyə edə bilər. Qan təzyiqi üzrə optimal hədəf əlavə olaraq vurğulanan sağlamlıq problemlərinə əsasən dəyişə bilər. İnsanların böyük əksəriyyəti qan təzyiqini 140/90-dan aşağı göstəricidə saxlamaq istəyir.

AÇF inhibitorları, angiotensin-2 reseptor blokerləri, kalsium kanal blokerləri, eləcə də hidroklorotiyazid və xlortalidon kimi diuretiklər də daxil olmaqla, qan təzyiqinin idarə edilməsi üçün çox vaxt təyin olunan müxtəlif dərman vasitələri mövcuddur.