Xroniki obstruktiv ağciyər xəstəliyi (KOAH) ağciyərlərə daxil olan və çıxan xroniki baxımdan məhdud hava axını ilə xarakterizə olunan, normal nəfəs almanın qarşısını alan və tam bərpa olunmayan bir ağciyər xəstəliyidir. 2023-cü ildə KOAH tənəffüs yollarından gələn ümumi yükün 50%-ni təşkil edirdi.
Siqaret çəkmək KOAH üçün əsas risk faktorudur, təsirə məruz qalanların 75%-ə qədəri cari və ya keçmiş siqaret çəkənlər tutur. Kimyəvi qıcıqlandırıcılara və çirklənməyə uzun müddət məruz qalma da KOAH-a səbəb ola bilər.
KOAH irəliləyən xəstəlikdir; onun simptomları adətən yavaş inkişaf edir, lakin zaman keçdikcə insan sağlamlığı daha da pisləşir. Əsas simptomlara tənəffüs çətinliyi və ya "havaya ehtiyac", bəlğəm ifrazı nəticəsində yaranan öskürək, xırıltı və sinənin sıxılması daxildir. KOAH xəstəliyinə tutulan insanların halı tez-tez pisləşir və ya "ağciyər sancıları" kimi bilinən kəskin pisləşmə halları ola bilir. Bu da sözügedən mənzərənin qarşısının alınmasını vacib amilə çevirir. KOAH xəstəliyinə tutulan insanlar çox vaxt yorğunluq və depressiya kimi gündəlik simptomlardan əziyyət çəkirlər.
KOAH-ın irəliləyən xarakterinə görə erkən diaqnozun qoyulması və effektiv müalicənin aparılması vacibdir. Diaqnoz simptomlara, fiziki müayinələrə və diaqnostik testlərin nəticələrinə əsaslanır.
KOAH-ın sosial yükünü nəzərə alaraq, effektiv müalicənin məqsədi xəstənin həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmaqdan ibarətdir. Bu, adekvat ağciyər funksiyasının qorunub saxlanmasını, simptomların yaxşılaşdırılmasını, kəskinləşmə hallarının təkrarlanmamasını və ölüm riskinin azaldılmasını özündə ehtiva edir.